Tłuszcz najczęściej kojarzony jest z nadwagą i otyłością. Obwiniany za nie atrakcyjność sylwetki i bardzo często ograniczany do minimum, ale czy każdy tłuszcz jest “zły” i powinno się go ograniczać??
Nie, nie i nie ! Tłuszcz jest składnikiem odżywczym niezbędnym do prawidłowego funkcjonowania organizmu (więcej o podstawowych funkcjach tłuszczu tutaj). Jednakże “tłuszcz tłuszczowi nie równy”, a wszystko zależy od rodzaju kwasów tłuszczowych. Tłuszcz bogaty w nasycone kwasy tłuszczowe pełni głównie funkcje energetyczne i jest źródłem tzw. pustych kalorii. To on, spożywany w nadmiarze odpowiedzialny jest za tworzenie tzw. oponki na brzuchu. Znajduje się w produktach odzwierzęcych, najczęściej w konsystencji stałej. Jego spożycie powinno się stanowczo ograniczać. Jednak tłuszcz, w którego skład wchodzą nienasycone kwasy tłuszczowe jest niezbędny w codziennej diecie, gdyż pełni wiele istotnych funkcji w organizmie.
Niezbędny tłuszcz w naszej diecie to NNKT!
Jednonienasycone kwasy tłuszczowe to m.in. kwas oleinowy, Występuje w oliwie z oliwek oraz oleju rzepakowym bezerukowym.
Wielonienasycone kwasy tłuszczowe to kwasy omega-3 (LA) i omega-6 (ALA). Kwasy omega 3 to kwas alfa-linolenowy, eikozopantoenowy, dokozaheksaenowy. Kwas alfa-linolenowy w dużych ilościach znajduję się w oleju rzepakowym tłoczonym na zimno, lnianym, sojowym, z zarodków pszennych, a kwas eikozopantoenowy i dekozaheksaenowy w tłuszczach ryb (łosoś, makrela, tuńczyk, śledź, sardynka).
Wielonienasycone kwasy tłuszczowe to kwasy omega-3 (LA) i omega-6 (ALA). Kwasy omega 3 to kwas alfa-linolenowy, eikozopantoenowy, dokozaheksaenowy. Kwas alfa-linolenowy w dużych ilościach znajduję się w oleju rzepakowym tłoczonym na zimno, lnianym, sojowym, z zarodków pszennych, a kwas eikozopantoenowy i dekozaheksaenowy w tłuszczach ryb (łosoś, makrela, tuńczyk, śledź, sardynka).
Bardzo ważny jest stosunek kwasów omega-6 do omega-3, który powinien wynosić 4:1. W Europie spożycie kwasów omega-3 jest wciąż na niskim poziomie, co negatywnie wpływa na przebieg różnorodnych procesów życiowych. Bardzo dobrym źródłem kwasów omega-3 jest nasz krajowy olej rzepakowy- już 2 łyżki dziennie tego oleju, zaspokaja zapotrzebowanie organizmu na te kwasy.
Dlaczego NNKT są niezbędne?
Warunkują prawidłowy wzrost dzieci i młodzieży oraz utrzymanie zdrowia w wieku dojrzałym. Zmniejszają stężenie trójglicerydów (tłuszczów nasyconych) oraz stężenie “złego” cholesterolu we krwi, zwiększając ilość “dobrego”. Ponadto zwiększają przepływ krwi w naczyniach wieńcowych, dzięki czemu zapobiegają chorobom układu krążenia, zawałom oraz udarom mózgu. Regulują ciśnienie tętnicze krwi, funkcje układu nerwowego, nerek, przewodu pokarmowego, narządów rozrodczych i układu oddechowego. Wykazują działanie przeciwzapalne. Biorą udział we wchłanianiu i transporcie witamin, które mają korzystny wpływ na stan skóry, włosów i paznokci. Pomagają w transporcie prowitaminy A, która pomaga w utrzymaniu zdrowych kości.
Co w przypadku niedoborów nienasyconych tłuszczów w diecie?
Podczas niedoborów NNKT w diecie możemy cierpieć na bezpłodność, zahamowanie wzrostu, zwiększone spożycie wody, upośledzenie czynności wątroby, nerek, serca, nadciśnienie, zwiększoną podatność na infekcje oraz zmiany skórne jak sucha skóra, łuszczenie się skóry i liczne odbarwienia.
