Rzeżucha to dosłownie “zdrowie” w pigułce. Szkoda, że zasiewana praktycznie wyłącznie z okazji Świąt Wielkanocnych i bardzo często nie spożywana. Dziś chce cię przekonać dlaczego warto po nią sięgać, nie tylko od święta!
Tytułem wstępu, jemy nie tylko po to aby dostarczyć sobie energii, ale przede wszystkim po to, aby nasz organizm dostał wszystkie składniki odżywcze niezbędne do jego prawidłowego funkcjonowania. Codzienna dieta powinna składać się w większości z żywności o wysokiej wartości odżywczej, która dostarcza szereg witamin, składników mineralnych i innych związków. Tego typu produkty spożywcze pomagają zachować zdrowie i dobre samopoczucie. Jednym z nich jest właśnie rzeżucha!
Czy wiesz, że rzeżucha ma wysoką wartość odżywczą?
Rzeżucha ogrodowa jest rośliną kapustną. Tak samo jak inne warzywa z tej grupy odznacza się niską kalorycznością, ale ogromną wartością odżywczą!
Garść rzeżuchy waży około 10 g i dostarcza:
- 8.9 kilokalorii
- 0,3 g białka
- 0,1 g tłuszczu
- 0,6 g węglowodanów ogółem
- 0,1 g błonnika
- 0,8 mg wapnia
- 0,1 mg żelaza
- 0,4 mg magnezu
- 0,8 mg fosforu
- 60,6 mg potasu
- 0,1 mg sodu
- 6,9 mg witaminy C
- 0,1 mg niacyny
- 8 mikrogramów kwasu foliowego
- 34,6 mikrogramów prowitaminy A
- 64,2 mikrogramów witaminy K
- 2 mg choliny
- 1250 mikrogramów luteiny i zeaksantyny
Masz problemy ze skórą? Sięgnij po olej z rzeżuchy!
Czy wiesz, że choć rzeżucha nie jest rośliną oleistą, z jej ziaren wytłacza się olej, który w większości składa się z kwasu oleinowego oraz alfa linolenowego ( Omega 3).
Rzeżucha jest zatem produktem, który działa przeciwzapalnie i wpływa na zdrowy stan skóry. Ponadto działa korzystnie wobec chorób układu krążenia.
Olej z rzeżuchy można bez problemu dostać w wielu sklepach internetowych. Przeznaczony głównie dla osób, które mają problem ze skórą.
Rzeżucha a zdrowie! Poznaj jej prozdrowotne właściwości
Nasiona rzeżuchy wykazują wiele prozdrowotnych właściwości. A mianowicie:
- działają moczopędnie;
- łagodzą stany zapalne oraz podrażnienia ścian przewodu pokarmowego;
- wykazują działanie przeciwbakteryjne, działając niekorzystnie na wzrost i rozwój patogennej mikroflory przewodu pokarmowego m.in. H. Pylori;
- wpływają pozytywnie w zakrzepicy;
- pomagają w utrzymaniu zdrowych włosów, skóry i paznokci;
- wspierają procesy trawienne.
Ekstrakty z nasion rzeżuchy są powszechnie stosowane w leczeniu chorób, tj. dna moczanowa, reumatyzm czy astma.
Rzeżucha panaceum na “sokoli” wzrok
Rzeżucha to skoncentrowane źródło luteiny i zeoksantyny. Ich podstawową rolą w świecie roślin jest nadawanie barwy owocom, warzywom czy kwiatom. W organizmie również pełnią podobną funkcję. Bowiem stanowią podstawowy barwnik występujący w soczewce i plamce żółtej. Dzięki ich obecności oczy są w dobrej kondycji, a wzrok jest ostry.Jako silne antyoksydanty chronią organizm przed szkodliwym działaniem stresu oksydacyjnego.
Niestety organizm nie potrafi samodzielnie wytworzyć luteiny i zeaksantyny. Trzeba dostarczyć je wraz z dietą. Rzeżucha jako dodatek do codziennych dań to świetny sposób na wzbogacenie organizmu właśnie w te substancje.
Rzeżucha i jej silne działanie przeciwnowotworowe!
Rzeżucha wykazuje silne działanie przeciwnowotworowe. Wszystko dzięki obecności w jej składzie specyficznych związków- glukozynolanów. Są to substancje naturalnie występujące w roślinach, które służą do ochorny przed szkodnikami.
Glukozynolany są charakterystyczne właśnie dla warzyw kapustnych. Jednak rozdrabnianie, gotowanie tych warzyw wpływa na znaczne zmniejszenie tych cennych substancji. Z racji tego, że rzeżuchę spożywa się na surowo stanowi ona bogate źródło antyrakowych związków.
Glukozynolany działają chemoprewencyjnie. Zapobiegają powstawaniu i namnażaniu się komórek nowotworowych. Przyczyniają się również do ich śmierci. Badania wykazały, że spożycie produktów bogatych w te związki zmniejsza zachorowanie na raka płuc, żołądka, okrężnicy, odbytu i prostaty.
Rzeżucha a choroby układu krążenia
Działanie profilaktyczne wobec chorób układu krążenia rzeżucha zawdzięcza również glukozynolanom. To one wpływają na rozszerzenie naczyń krwionośnych, zmniejszanie zdolności płytek krwi do krzepnięcia oraz zmniejszenie utleniana tzw. “złego” cholesterolu.
Jak siać rzeżuchę?
Rzeżucha jest bardzo prosta w “uprawie”. Wystarczy na talerzu lub podstawce wyłożyć zwilżoną watę, na niej rozsypać nasionka rzeżuchy i codziennie podlewać. Nasiona zaczną kiełkować już następnego dnia, a samą rośliną będziemy się cieszyć już po 4-5 dniach. Ważne aby ją codziennie podlewać i nie doprowadzić do jej wyschnięcia.
Jak wykorzystać rzeżuchę w kuchni?
Rzeżuchę z powodzeniem można wykorzystywać w koktajlach oraz praktycznie wszystkich daniach. Ja używam jej tak samo jak kiełki posypując nią wszelakie dania bezpośrednio przed spożyciem.
Bibliografia:
Arumugam A., Razis A., Apoptosis as a Mechanism of the Cancer Chemopreventive Activity of Glucosinolates: a Review,
Asian Pac J Cancer Prev. 2018; 19(6): 1439–1448
Bodakowska- Boczniewicz J., Garncarek Z., Znaczenie gorzkich aktywnych biologicznie związków żywności w prewencji chorób, Nauki Inżynierskie i Technologiczne 2016, 4(23), 9-25
Ghante M.K. et al., Chapter 62 – Health Benefits of Garden Cress (Lepidium sativum Linn.) Seed Extracts, Nuts and Seeds in Health and Disease Prevention 2011, 521-525
Gwóźdź E., Gębczyński P., Prozdrowotne właściwości owoców, warzyw i ich przetworów, Postępy Fitoterapii 2015, 4:268-271
Hamułka J., Nogal D., Ocena oraz charakterystyka suplementów diety zawierających luteinę i zeaksantynę obecnych na polskim rynku farmaceutycznym, Roczn. PZH 2008, 59(1): 47-57
Krajewska M., Zdybel B. et al., Właściwości chemiczne wybranych olejów tłoczonych na zimno, Acta Agroph 2017, 24(4), 579-590
Krzepilko A. , Skwarylo-Bednarz B. , Zych-Wezyk I.,Kiełki roślin kapustowatych – żywność funkcjonalna, Aura 2017,07-08
Gokavi SS., Malleshi NG. et al., Chemical Composition of Garden Cress (Lepidium sativum) Seeds and Its Fractions and use of Bran as a Functional Ingredient, Plant Foods for Human Nutrition 2004, 59 (3): 105-111.