Kamica pęcherzyka żółciowego to jedna z najczęstszych chorób dróg żółciowych. Nazywana jest nawet chorobą społeczną. Polega na odkładaniu się złogów- najczęściej cholesterolu i soli wapniowych w obrębie pęcherzyka oraz przewodów żółciowych. Powstające złogi mają różne kształty, mogą być mnogie lub pojedyncze. Schorzenie to występuje 3-4 razy częściej u kobiet niż u mężczyzn. Leczenie kamicy polega na usunięciu pęcherzyka żółciowego, ale co dalej? Jak powinna wyglądać dieta po usunięciu pęcherzyka żółciowego?
Pęcherzyk żółciowy budowa i funkcje
Pęcherzyk żółciowy jest małym woreczkiem, który znajduje się tuż pod wątrobą. To właśnie w nim zagęszczany jest i magazynowany nadmiar żółci, która jest stale wytwarza przez wątrobę. Żółć ma zielonkawą barwę i jest niezbędna do trawienia tłuszczy.
Kamica pęcherzyka żółciowego przyczyny
Kamica pęcherzyka żółciowego bardzo często występuje rodzinnie, co wskazuje, iż schorzenie częściowo ma podłoże genetyczne. Poza tym styl życia także w dużym stopniu przyczynia się do rozwoju kamicy. Do czynników, które zwiększają ryzyko odkładania się złogów w pęcherzyku żółciowym zaliczyć można:
- nadmierną masę ciała, zwłaszcza otyłość brzuszną;
- wysokie stężenie hormonów płciowych u kobiet, zwłaszcza progesteronu;
- krótką, nieregularną antykoncepcja, wprowadzoną wcześnie (14-19 rok życia);
- niską aktywność fizyczna;
- zbyt małe spożycie błonnika pokarmowego i tłuszczów nienasyconych;
- zbyt duże spożycie cukrów prostych, miodu, czekolady, tłuszczów nasyconych;
- nieleczoną dyslipidemię;
- nieleczoną cukrzycę;
- zbyt szybką redukcje masy ciała.
Kamica pęcherzyka żółciowego objawy
Aż połowa wszystkich kamic przebiega bezobjawowo. Natomiast tylko 0,5-4 % tych kamic przechodzi w postać objawową. Objawy kamicy pęcherzyka żółciowego mogą mieć postać:
- ostrych ataków bólowych w obrębie środkowego nadbrzusza oraz poniżej prawego łuku żebrowego, w okolicy zamostkowej, które często promieniują do pleców i prawego barku (tzw. Kolka żółciowa);
- wymiotów;
- silnych wzdęć;
- zatrzymanych gazów i stolca.
Kamica pęcherzyka żółciowego leczenie
Bezoobjawowa kamica żółciowa bez powikłań nie wymaga leczenia operacyjnego. Kamice pęcherzyka żółciowego leczy się metodami, tj.:
- cholecystektomia
- fale uderzeniowe wytwarzane zwnątrzustrojowo
- preparaty doustne
Usunięcie zalegających złogów cholesterolu leczy skutek, nie przyczynę. Bowiem po usunięciu pęcherzyka żółciowego nadal wątroba wydziela żółć i u nie których osób nadal jest to żółć litogenna, która charakteryzuje się wysoką zawartością cholesterolu.
Jak powinna wyglądać dieta po usunięciu pęcherzyka żółciowego?
Po usunięciu pęcherzyka żółciowego wątroba nadal wydziela żółć, jednak jej nadmiar nie może być zmagazynowany. Organizm potrzebuje czasu aby zaadoptować się do nowej sytuacji. Dlatego po zabiegu usunięcia pęcherzyka żółciowego należy stosować dietę lekkostrawną o obniżonej zawartości tłuszczu (40-50 g na dzień).
W diecie powinny mieć miejsce m.in.
- białe pieczywo, drobne kasze;
- chude gatunki mięs i ryb;
- chudy nabiał;
- łagodne przyprawy;
- warzywa i owoce gotowane lub przetarte ;
- tłuszcze roślinne (w ograniczeniu);
Ze względu na brak woreczka żółciowego zaleca się szczególnie tłuszcze łatwiej strawne, zawierające kwasy tłuszczowe krótko- i średniołańcuchowe. Znajdują się one w mleku, maśle czy oleju kokosowym.
Najlepiej spożywać 4-6 posiłków dziennie o małej objętości, które będą przygotowywane poprzez gotowanie, duszenie czy pieczenie bez wcześniejszego obsmażania.
Jak długo należy stosować dietę lekkostrawną o obniżonej zawartości tłuszczu?
To jak długo należy stosować powyższą dietę po zabiegu usunięcia pęcherzyka żółciowego jest bardzo indywidualne. Niektórzy bardzo szybko adaptują się do nowej sytuacji. Znowu inni nawet po kilku latach odczuwają przykre objawy po zjedzeniu czegoś bardziej ciężkostrawnego.
Bibliografia:
Abrahams P. Atlas anatomiczny. Ciało człowieka: budowa i funkcjonowanie, Warszawa 2015
Ciborowska H., Rudnicka A. Dietetyka- żywienie zdrowego i chorego człowieka, Warszawa 2010
Renata Minasiewicz, Jan Urban, Zdzisław Szałkowski, Dorota Kukowska, Ocena jakości życia pacjentów po usunięciu pęcherzyka żółciowego metodą klasyczną lub laparoskopową, Zeszyty Naukowe, Łomża 2016
Materiały akademickie
ncez.pl
