Święta coraz bliżej. Czym pachną Święta Bożego Narodzenia? Chyba zgodzisz się ze mną, że pachną piernikami, mandarynkami i makiem. W tym roku postawiłam właśnie na mak w formie muffinek! Zawsze się go bałam, jednak odkryłam, że nie jest taki straszny i trudny do przyrządzenia. Warto wzbogacić w niego każda kuchnię i to nie tylko od Święta. Dlaczego?
Mak właściwości
Mak to roczna roślina, osiągająca wysokość od 30 do 100 cm. Uprawiana w celu otrzymania opium ( wysuszony sok mleczny z niedojrzałych makówek, używany w medycynie i do produkcji narkotyków) lub w celu wykorzystania go jako dodatek do potraw. Roślina wykorzystywana w kuchni posiada kwiaty o barwie lekko fioletowej z ciemnymi plamami w środku. Znana ze swoich właściwości narkotycznych już w starożytności- w Egipcie, Grecji, a także w krajach Środkowego Wschodu. Dzięki Arabskim i Perskim handlarzom mak powędrował do Indii i Chin, gdzie od VIII wieku jest tam powszechnie hodowany. Do Europy przywieziony przez Portugalczyków, Holendrów i Anglików. Mak o niskiej zawartości narkotyku został bardzo dobrze przyjęty i zaczęto go używać jako przyprawa i dodatek do potraw. Współcześnie używany przede wszystkim jako dodatek do wypieków, makaronów, klusek oraz posypywania pieczywa.
Nasiona maku charakteryzują się wysoką wartością odżywczą, Zawierają duże ilości wapnia, cynku, magnezu, potasu oraz żelaza. Ponadto stanowi bardzo dobre źródło witamin z grupy B- kwas foliowy, tiamina, kwas pantotenowy, pirydoksyna, ryboflawina, niacyna. Nie można zapomnieć również o błonniku oraz nienasyconych kwasach tłuszczowych.
Ze względu na swój skład wykazuje wiele pozytywnych właściwości na zdrowie, tj.:
- działanie przeciwutleniające, chroniące przed szkodliwym działaniem wolnych rodników ( więcej o związkach przeciwutleniających przeczytasz tutaj)
- dzięki obecności nienasyconych kwasów tłuszczowych, głównie linolowego i oleinowego- sprzyjają obniżeniu lipoprotein LDL, a podwyższeniu lipoprotein HDL. Jeśli ktoś jeszcze nie wie, chodzi tu o gospodarkę cholesterolem, a konkretnie o jego transport w organizmie. Lipoproteiny LDL są potocznie nazywane ” złym” cholesterolem, gdyż transportują cholesterol do tkanek, gdzie jego nadmiar jest odkłady, w wyniku czego tworzy się blaszka miażdżycowa. Lipoproteiny HDL działają przeciwnie ( więcej o gospodarce cholesterolowej przeczytasz tutaj)
- Zawarty w maku błonnik, zmniejsza kaloryczność potraw, wspomaga pracę jelit, przyspieszając ich perystaltykę, usuwa toksyny, obniża stężenie glukozy we krwi oraz wpływa pozytywnie na stan mikroflory jelitowej. Poza tym wiąże nadmiar kwasów żółciowych trójglicerydów i cholesterolu, wydalając je wraz z kałem.
- jako źródło witamin z grupy B, wspiera metabolizm węglowodanów, białek i tłuszczy.
- stanowi cenne źródło wapnia, szczególnie u osób nie spożywających nabiału!
Nie ma żywności w 100 % zdrowej albo w 100 % szkodliwej, zawsze musi być jakieś ale. I tak samo jest również w przypadku maku. Jego nasiona powiem zawierają nieznaczne ilości toksycznych alkaloidów m.in. morfinę i kodeinę. Spożywając mak wraz z żywnością, wywierają minimalny wpływ na organizm. Można powiedzieć, że mają wręcz korzystny wpływ, gdyż działają przeciwbólowo, przeciwkaszlowo i przeciwbiegunkowo.
WAŻNE! Mak nie alergizuje. Może być spożywany również przez kobiety w ciąży i karmiące.
Muffinki z makiem i jabłkiem
Muffinki są niezwykle aromatyczne, bardzo słodkie, a co najważniejsze pożywne. A o to chodzi w jedzeniu, ma nas odżywiać, a nie dostarczać jedynie pustych kalorii! 🙂
Składniki:
- 6 jajek
- szczypta soli
- 300 g maku
- 300 g miodu
- 240 g oleju kokosowego
- 600 g jabłek
- 100 g żurawiny suszonej
- 80 g mąki jaglanej lub zmielonej kaszy jaglanej
- 3 łyżeczki proszku do pieczenia
Wykonanie:
- Mak zalać dużą ilością gorącej wody i gotować około 30 minut, od czasu do czasu mieszając. Następnie odcedzić i dwukrotnie przecisnąć przez maszynkę do mięsa na najdrobniejszym sicie.
- Białka oddzielić od żółtek. Białka ze szczyptą soli ubić na sztywną pianę. Odstawić.
- W misce zmiksować olej kokosowy, miód i żółtka. Dodać starte jabłka, zmielony mak, żurawinę, mąkę i proszek do pieczenia. Dokładnie wymieszać drewnianą łyżką. Dodać ubitą pianę, dalej mieszając.
- Gotową masę wylać do papilotek. Piec w nagrzanym piekarniku ( 200 C) ok. 40-50 minut. Po tym czasie sprawdzić wykałaczką, czy ciasto jest już gotowe ( po wyjęciu wykałaczki z ciasta nie powinna być zabrudzona surową masą). Wyjąć z piekarnika i ostudzić.
Z podanych proporcji wychodzi ok. 14 muffinek ( wszystko zależy od głębokości papilotek z jakich korzystamy)
Propozycja podania: polane gorzką czekoladą i posypane wiórkami kokosowymi.
Wartość odżywcza w 100 g ciastka:
Wartość energetyczna: 296,5 kcal
Białko: 5,8 g
Tłuszcz: 21,7 g
Węglowodany ogółem: 27,1 g
Błonnik: 4,3 g
Bibliografia:
Markuza B., Przyprawy z całego świata, Zysk i S-ka Wydawnictwo, Poznań 2010,
https://www.nutrition-and-you.com/poppy-seeds.html