Skóra to istotny element każdego organizmu. Chroni go przed ciepłem i zimnem, wszelakimi urazami, drobnoustrojami, szkodnikami, toksynami itd. Skóra się stale regeneruje. W stanie idealnym jest gładka i delikatna. Każdy chciałby cieszyć się właśnie takim wyglądem skóry. Jednak w trakcie starzenia się organizmu, nieprawidłowej pielęgnacji, złego stylu życia kondycja skóry znacznie się pogarsza. Panaceum dla pięknej skóry jest właśnie kolagen. Poznaj jego zbawienne właściwości!
Czym jest kolagen?
Kolagen to białko o bardzo złożonej budowie. Zbudowany z aminokwasów endogennych- glicyny, proliny, hydroksyproliny, które są naturalnie syntetyzowane w organizmie.Włókna kolagenowe wchodzą w skład skóry właściwej. Ponadto kolagen znajduje się również w chrząstkach, stawach, ścięgnach i kościach.
Wyróżnia się 28 typów kolagenu. W skórze znajdują się dwa typy- typ II stanowiący podporę skóry oraz typ III odpowiedzialny za jej sprężystość
Kolagen i jego właściwości
Kolagen pełni wiele ważnych funkcji w organizmie, tj. wzmacnia naczynia krwionośne, odpowiada za prawidłową budowę tkanki chrzestnej w stawach, warunkuje zdrowy stan kości. W tym artykule skupie się jednak na pozytywnym wpływie kolagenu na skórę. Białko kolagenowe bowiem odpowiada za jej dobrą kondycję. Wpływa na wytrzymałość i elastyczność, właściwe nawodnienie i regenerację skóry. Chroni skórę zmniejszając wchłanianie toksyn i patogenów ze środowiska. Ponadto przyczynia się do szybszego gojenia ran oraz tworzenia blizn.
Wraz z wiekiem synteza kolagenu w organizmie spada. Zła dieta, stres, palenie tytoniu, zanieczyszczenie środowiska oraz poddawanie skóry częstemu naświetlaniu promieniowaniem UV przyspiesza procesy jego rozpadu. W konsekwencji skóra staje się mało elastyczna, pojawiają się zmarszczki oraz przebarwienia.
Źródła kolagenu w pożywieniu?
Źródłem kolagenu są produkty odzwierzęce. Dużo kolagenu zawierają żelatyna, wywary z kości, skór, golonki, galarety mięsne, salcesony itp.
Bardzo dobrym produktem są znienawidzone parówki produkowane z MOMU. Dlaczego? MOM to mięso mechanicznie oddzielone od chrząstek i stawów, a wiec źródeł kolagenu! Ważne aby były to parówki z mięsa wieprzowego lub wołowego, gdyż zawierają one kolagen typu I. W parówkach drobiowych znajduje się kolagen typu II, który działa regenerująco na stawy.
Ponadto kolagen można pozyskać również spożywają mięso ryb razem z kośćmi oraz płetwy.
Zawartość kolagenu w przykładowych produktach [mg/g]:
- ścięgno wołowe 49,8 mg kolagenu/g produktu
- flaki wieprzowe 30,8 mg/kg
- skrzydełka drobiowe 15,5 mg/kg
- krewetki 11,5 mg/kg
- łosoś 8,2 mg/kg
- wołowina 7,5 mg/kg
Jeżeli zależy nam na szybkim przyswojeniu kolagenu warto wybrać żelatynę. Żelatyna bowiem wytwarzana jest poprzez częściowy rozkład kolagenu zawartego w skórze, chrząstkach i kościach zwierząt. Jest zatem szybciej metabolizowana w przewodzie pokarmowym,a co za tym idzie wolne aminokwasy wchodzące w skład kolagenu szybciej przedostają się do krwiobiegu.
Czy warto suplementować kolagen?
Kolagen można suplementować zarówno doustnie jak i zewnętrznie na skórę. Kolagen znajduje zastosowanie m.in.:
- w poprawie wyglądu i estetyki skóry,
- opóźnienia efektu starzenia się skóry,
- schorzeniach skóry,
- regeneracji tkanek i kości,
- schorzeniach układu moczowo-płciowego,
- chorobach oczu.
Suplementy zawierają hydrolizaty kolagenowe lub żelatynę. Do ich produkcji wykorzystuje się części zwierząt, tj. skóra, kości. Najczęściej pochodzą one od bydła lub świń. Z tym, że kolagen bydlęcy u wielu osób powoduje alergię. Lepszy zatem jest kolagen świński, który jest bardzo podobny do ludzkiego kolagenu i nie alergizuje. W ostatnich latach coraz większą popularność zyskuje żelatyna z ryb, która charakteryzuje się wysoką zawartością kolagenu, lepszą jego przyswajalnością i nie wywołuje alergii. Kolagen morski produkowany jest głównie z ryb, krewetek, gąbek, ośmiornic i rozgwiazd.
UWAGA! Aby kolagen wchłonął się z przewodu pokarmowego musi być rozłożony do pojedynczych aminokwasów. Z racji tego suplementy kolagenowe nie podnoszą bezpośrednio ilości kolagenu w organizmie. Dostarczą jedynie aminokwasów potrzebnych do jego budowy, które organizm sam potrafi wytworzyć. Pamiętać należy, że aminokwasy te wykorzystywane są do syntezy nie tylko kolagenu, ale również innych białek.
Co do kosmetyków. Kolagen to związek wielkocząsteczkowy, który aplikowany zewnętrznie na skórę nie ma szans wnikania w jej głąb. Maści kolagenowe działają jedynie powierzchniowo chroniąc skórę przed utratą wody.
Badań dotyczących działania kolagenu jest sporo. Jednak są to eksperymenty wykonane na małej ilości osób, najczęściej nie biorące pod uwagi stylu życia badanych. Dostępne badania potwierdzają pozytywny wpływ suplementacji kolagenem na wzrost jego syntezy w organizmie. Jednak Noguchi C. i wsp. wykazali, że podczas przyswajania odpowiedniej ilości kolagenu wraz z dietą dodatkowa suplementacja tego związku ma bardzo mały lub w ogóle nie wykazuje wpływu na organizm.
Jak zwiększyć ilość kolagenu w skórze?
Aby zwiększyć ilość kolagenu w skórze należy skupić się na jego produkcji w organizmie. Do produkcji kolagenu niezbędne są nie tylko aminokwasy, ale również witamina C. Produktami bogatymi w tę witaminę są surowe warzywa i owoce. Dlatego też należy produkty odzwierzęce bogate w kolagen łączyć z surówkami ze świeżych warzyw, jak również kiszonych. Znowu galaretki owocowe na bazie żelatyny spożywać w połączeniu z owocami bogatymi w witaminę c- owoce jagodowe, cytrusowe, kiwi.
Ponadto unikać należy czynników, które sprzyjają rozpadowi kolagenu. A mianowicie cukrów prostych (słodycze), palenia tytoniu ( zmniejsza syntezę kolagenu) oraz zbyt częstej ekspozycji skóry na promienie UV.
Bibliografia:
Ganceviciene R. i wsp., Skin antiaging strategies, ” Dermato- Endocrinology” 2012, 4 (3) 308-319
Główka N., Zastosowanie kolagenu w medycynie, “Współczesna Dietetyka” 2018, 15, 70-73
Grądzki D., Kolagen i jego właściwości zdrowotne, https://dietetycy.org.pl/kolagen-i-jego-wlasciwosci-zdrowotne/, 22.04.2018
Noguchi C., Kobayashi M., Koyama Y., Amount og collagen ingested by Japanese adult women from their diet, ” Jpn J Nutr Diet” 2012, 70, 120-128
Zelaszczyk D., Waszkielewicz A., Kolagen- struktura oraz zastosowanie w kosmetologii i medycynie estetycznej, “Estetol Med Kosmetol” 2012; 2(1): 14-20
https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/23949208
https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC4206255/
https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC5183725/
