Mdłości należą do jednych z najczęściej zgłaszanych objawów przez kobiety w ciąży. Choć są uznawane za normalną przypadłość tego wyjątkowego, błogosławionego stanu. Utrudniają codzienne funkcjonowanie wielu pań. Codzienna dieta ma wpływ na samo wystąpienie oraz złagodzenie bądź nasilenie nudności i wymiotów. Jak złagodzić mdłości w ciąży poprzez codzienne żywienie?
Dlaczego w ciąży pojawiają się mdłości?
Mdłości w ciąży pojawiają się na skutek zmian hormonalnych, które zachodzą w organizmie kobiety. W ciąży bowiem następuje podwyższenie stężenia hormonów, tj. estrogeny, progesteron i gonadotropina kosmówkowa (beta HCG), która jest odpowiedzialna za utrzymanie ciąży. Progesteron wpływa na pracę układu pokarmowego. Rozluźnia mięśnie gładkie, spowalnia opróżnianie żołądka oraz pogarsza funkcjonowanie dolnego zwieracza przełyku, co może wywoływać refluks i prowadzić do nudności.
Nudności i wymioty mogą być wywoływane także przez spadek poziomu cukru we krwi. Dzieje się to najczęściej po nocy, kiedy występuje dłuższa przerwa od spożywania posiłków. W wyniku mniejszego stężenia cukru we krwi wytwarza się hormon- glukagon, który może inicjować oraz nasilać mdłości.
Występowanie i nasilenie mdłości w ciąży zależy również od czynników, tj. wiek kobiety, płeć dziecka, masa ciała kobiety, liczba przebytych ciąż czy niedobory witamin z grupy B. Wymioty i nudności częściej występują u kobiet, które są w pierwszej ciąży, są w ciąży mnogiej, mają nadwagę lub otyłość, zaszły w ciąże w starszym wieku, a płód jest płci żeńskiej:)
Kiedy pojawiają się mdłości w ciąży?
Mdłości w ciąży pojawiają się najczęściej między 2 a 6 tygodniem i mogą trwać, aż do końca 20 tygodnia. Są kobiety, które narzekają na mdłości przez cały okres tego stanu fizjologicznego. Natomiast szczyt nudności i wymiotów przypada na 8-12 tydzień ciąży.
Zazwyczaj kobiety skarżą się na nudności i wymioty zaraz po wstaniu. Jednak nie jest to zasadą. Niektóre kobiety odczuwają dyskomfort związany z mdłościami nawet przez cały dzień.
Co powoduje mdłości w ciąży?
Mdłości w ciąży często prowokowane są przez silne, intensywne smaki i zapachy. Bardzo często nudności i wymioty wyzwalane są przez zapachy wydobywające się z kuchni, lodówki, ale również przez zapachy kawy, spalin czy papierosów. Żeby tego było mało, nudności mogą być wywoływane też samym uczuciem głodu.
Jak złagodzić mdłości w ciąży? Co jeść na mdłości w ciąży?
Codzienna dieta może zarówno nasilać, jak i złagodzić mdłości w ciąży.
Nudności w ciąży najczęściej wywołują ciężkostrawne, smażone, tłuste i ostre potrawy. Ze względu na to, że nudności nasilane są przez zapachy unikać należy pikantnych i intensywnie pachnących potraw. Jeżeli jest taka możliwość to przygotowaniem posiłków powinna zająć się bliska osoba np. mąż. Dobrym pomysłem jest także, aby kobieta w ciąży zasiadała do stołu w pomieszczeniu, które wcześniej zostało wywietrzone, a sam posiłek miał temperaturę pokojową ( ma mniej intensywny zapach).
W związku z tym, że w ciąży praca przewodu pokarmowego jest spowolniona zaleca się aby w przypadku mdłości jeść częściej (nawet 6-8 posiłków dziennie), ale za to mniejsze porcje. Najlepiej w regularnych odstępach czasu. Praktyka ta ogranicza nadmierne wypełnienie żołądka i reguluje uwalnianie soków trawiennych. Kobieta w ciąży nie powinna wychodzić z domu bez suchej przekąski, aby uniknąć zbyt długiej przerwy między posiłkami. Zbyt długie przerwy od jedzenia mogą skutkować spadkiem cukru we krwi, a co za tym idzie wywołaniu mdłości. Same posiłki powinny mieć łagodny smak i być niskotłuszczowe. Tłuste potrawy opóźniają opróżnianie żołądka, a ostre przyprawy wywołują nudności.
Jak pisałam wyżej, mdłości mogą być także wywołane przez spadek cukru we krwi. Dlatego też wieczorem kobieta nie możne kłaść się do łóżka głodna. Na 1-2 godziny przed snem zaleca się spożycie lekkostrawnej kolacji, w której składzie będzie obecne pełnowartościowe białko (mięso, ryby, jaja, nabiał, strączki) oraz węglowodany (kasze, pieczywo, makaron, ryż) z niewielkim dodatkiem tłuszczu. Taki posiłek będzie syty i uchroni przed nadmiernym spadkiem cukru we krwi w trakcie snu.
Bardzo ważną kwestią jest obserwowanie swojego organizmu. Każdy jest inny. U jednej kobiety mdłości mogą być wywoływane np. przez pomidory, a u innej już nie. Dlatego tak ważne jest, aby testować różne produkty i sprawdzać, które służą organizmowi, a które wręcz przeciwnie- wywołują lub potęgują mdłości.
Warto wprowadzić do diety imbir. Korzeń imbiru jest jednym z najlepiej poznanych i skutecznych sposobów na zmniejszenie nudności w ciąży. Jednak działa on bardziej profilaktycznie. Znaczy to, że powinno się po niego sięgać, zanim mdłości się pojawią. Plasterki imbiru można dodawać do wody, herbaty czy potraw. Sam imbir można również spożywać w formie suplementu- kapsułek, specjalnych ekstraktów czy nawet tabletek do żucia. Na imbir powinny uważać kobiety z kamicą żółciową oraz przyjmujące leki przeciwzakrzepowe. Imbir bowiem działa żółciopędnie oraz hamuje działanie płytek krwi.
Warto przygotować sobie herbatkę imbirową i popijać ją w ciągu dnia.
Przepis na herbatkę imbirową
Składniki:
- Świeży imbir,
- miód,
- cytryna
- kawałki korzenia imbiru.
Wykonanie: Korzeń imbiru zatrzeć na tarce. Zalać wrzątkiem. Gdy ochłodzi się do 40 stopni Celsjusza posłodzić miodem i dodać do smaku soku z cytryny.
Nudności w ciąży mogą wywoływać niedobry witamin z grupy B, w tym głównie pirydoksyny (witaminy B6). Warto zatem wzbogacić codzienny jadłospis o produkty bogate w tą witaminę. Są to m.in. płatki drożdżowe, otręby, kasza jaglana, gryczana, mięso wieprzowe, mięso z piersi kurczaka, sezam, orzechy, słonecznik łosoś, makrela.
Przy nasilonych wymiotach należy pamiętać i dbać o nawodnienie, by zapobiec odwodnieniu organizmu!
Jak złagodzić mdłości w ciąży? Co pić na mdłości w ciąży?
Istotną kwestią jest regularne nawadnianie organizmu. Zaleca się sięganie przede wszystkim po czystą, niegazowaną wodę o niskim bądź średnim stopniu mineralizacji. W sytuacji zwiększonych wymiotów warto wprowadzić wodę z dodatkiem elektrolitów. Do wody można dodać cytrynę czy imbir. Należy ją pić przez cały dzień małymi łykami.
Przy mdłościach nie zaleca się picia bezpośrednio przed lub po oraz w trakcie samego posiłku. Dzięki temu treść pokarmowa nie ulega nadmiernemu rozcieńczeniu, ani nie zwiększa się nadmiernie objętość żołądka, która może potęgować dolegliwości.
Unikać należy sięgania po kawę oraz napoje gazowane, które zawierają kofeinę, alkohol i konserwanty.
Co na poranne mdłości w ciąży?
Jeżeli mdłości występują zaraz po wstaniu warto mieć przygotowaną jakąś przekąskę i zjeść ją jeszcze przed wstaniem z łóżka. Na poranne mdłości w ciąży pomogą:
- migdały- można je jeść profilaktycznie nawet w ciągu dnia co 2-3 godziny
- pieczywo chrupkie, suchary
- płatki kukurydziane
- wafle ryżowe
- zielone banany
- orzechy
- suszone owoce
- musy owocowe lub owocowo- warzywne
- woda z miodem
Jeżeli mdłości występują głównie rano, warto zwiększyć ilość spożywanych posiłków popołudniu, aby nie doprowadzić do utraty masy ciała i dużych niedoborów witamin oraz składników mineralnych
Bibliografia:
Dziura A. i wsp., Zdrowa dieta przyszłej mamy, Warszawa 2021.
Grzymisławski M., Dietetyka kliniczna, Warszawa 2019.
Rogulska A., Jedz dla dwojga, nie za dwoje, Warszawa 2018.
Szostak- Węgierek D., Żywienie w czasie ciąży i karmienia piersią, Warszawa 2021.
